Her teknolojik sistemde olduğu gibi plaka tanıma sistemi alımı yapmadan önce de göz önünde bulundurulması gereken bazı temel hususlar vardır. Öncelikle plaka tanıma sisteminin kullanılacağı ortamın özelliklerinin iyi bilinmesi gerekir. Ortamın analizi yapıldıktan sonra bu ortama en uygun plaka tanıma sistemine karar verilebilir.
Plaka tanıma sistemlerinin seçimi yapılırken ilk dikkat edilmesi gereken konu; “plaka tanıma sistemleri” ve “plaka tanıması yapabilen kameralar” aynı özellikleri taşımaz. Bu yüzden bu kavramları iyi bilmek, plaka tanıma sistemi seçimi için faydalı olacaktır.
Temel olarak bir plaka tanıma sisteminin amacı, plaka tanıması işlemini farklı koşullar altında gerçekleştirebilmesidir. Örneğin en iyi plaka tanıma sistemi, plaka tanıma işlemini farklı uzaklıklardan, farklı hızda hareket eden araçlardan, farklı aydınlanma seviyesine ait ortamlarda gerçekleştirebiliyor olmalıdır. Ayrıca bu sistemler aynı anda birden fazla plaka tanımlayabilme kapasitesine de sahiptir. Bunlardan farklı olarak, bazı güvenlik kameraları sonradan eklenen yazılım ve donanımlarla “plaka tanımlaması yapabilen kamera” biçimine dönüştürülebilmektedir. Fakat bu tip kameralardan çok büyük performanslar beklenmemelidir.
Sonradan değiştirilmiş kamera sistemleri, plaka tanıma sistemlerine göre daha ucuz olmasına karşın, karanlıkta çalışamama, hızlı araçlarda plaka okuyamama veya birden fazla aracın plakasını tanımlayamama gibi sorunlara sahip olabilir. Fiyatlarından dolayı küçük mekanlar için tercih sebebi olan bu kameralar kullanıcıları zaman zaman yarı yolda bırakabilir.
Plaka Tanıma Sistemi Seçiminde Takip Edilmesi Gereken 10 Adım
Eğer bir noktada plaka takibi yapılacaksa, o amaca uygun geliştirilmiş bir sistemin kurulması kullanıcının fiyat ve performans açısından tatmin olmasını sağlayacaktır. Şimdi bir plaka sistemi seçimi yapılırken dikkat edilmesi gereken kilit noktaları nelerdir, biraz da onlardan bahsedelim.
1) Bütçe Dostu
Herhangi bir ürünün alımı sırasında ilk göze çarpan nokta o ürünün fiyatıdır. Tabi ki her kullanıcı en uygun fiyatı en kaliteli ürünü elde etmeyi hedefler. Bu noktada şu uyarıyı mutlaka yapmamız gerektiğini düşünüyorum. Plaka tanıma sistemleri üst seviye güvenlik sistemleri arasındadır. Ayrıca oldukça hızlı çalışan ve ortam şartlarıyla mücadele eden sistemler oldukları için iyi bir donanıma ve detaylı bir yazılıma ihtiyaç duyarlar. Bu sebeptendir ki, en iyi plaka tanıma sistemini kurmak istiyorsanız, bu konuda yapacağınız harcama hususunda belirli bir plaka tanıma sistemi fiyatı sınırın altına düşmemelisiniz. En ucuz plaka tanıma sistemi ürünleri için arama yaparken “plaka tanıması yapabilen güvenlik kameraları” ile karıştırılabilirler. Ürününüzün iyi olmasını diliyorsanız ve beklentileriniz yüksekse, bu konuda ayıracağınız bütçe de bu doğrultuda olmalıdır.
2) Veritabanı
Bir plaka tanıma sisteminin görevi plakaların tanıması ve bu plaka bilgilerinin kaydedilmesidir. Bu şekilde belirli bir bölgeye giren araçlara ait plaka bilgileri, eğer kullanılmışsa araç altı kontrol sonuçları, araca ait görüntüler, giriş ve çıkış bilgileri gibi veriler bir veri tabanında toplanabilmelidir. Bu sayede eğer girmesi istenmeyen yasaklı araçlar, daha önce şüpheli olarak belirtilmiş veya çalıntı olduğu bildirilmiş araçlar var ise bu veri tabanı yardımı ile bulunabilmelidir. Plaka tanıma sisteminin ortak bir veri tabanına sahip olması, güvenlik derecesini yükseltmektedir. Ayrıca şüpheli bir durumunda güvenlik görevlilerine otomatik bilgilendirme yapabiliyor olması da veri tabanının sağladığı faydalardan biridir. Bu sebeplerden plaka tanıma sistemlerinin bir veri tabanına bağlı olması oldukça önemlidir.
3) Görüntü Kalitesi
Plaka tanıma sistemlerinin araçlara ait edindiği verileri veri tabanına eklemesinin yanı sıra bu verilerin anlaşılabilir ve doğru olması da oldukça önemlidir. Örneğin görüntü çözünürlüğünün iyi olmadığı bir kamera ile yeterince yakın olmayan bir mesafeden plaka tanıması yapılmaya çalışıldığında doğru sonuçlar vermeyebilir. Bu durumda hatalı güvenlik alarmları verilebilir veya aracın takibinde sıkıntı yaşanabilir. Hataların önüne geçmek için kameraların yeterli çözünürlükte ve görüntü formatlarının işlenebilir olması gerekir. Analog SD (standard definition), HD-SDI, EX-SDI, HD-TVI, HD-CVI, AHD ve IP türleri plaka tanıma sistemlerinde genel olarak kullanılan görüntü formatlarıdır. Bu kameralar farklı çözünürlük opsiyonlarıyla kullanıcıya sunulabilmektedir.
4) Görüntü Alma Mesafesi ve Açısı
Bir plaka tanıma sistemi seçilirken, o sistemin kurulacağı bölge mesafeleri ve kurulum açıları kesinlikle göz önünde bulundurulmalıdır. Çünkü belirli bir açıdan daha yetersiz olarak elde edilen görüntüler, hemen hemen kullanılmaz bir durumda olacaktır ve sistem bu plakaları tanımlayamayacaktır. Ortalama bir kurulumdan bahsedersek, plaka tanıma sistemi yatayda 15 derece, dikeyde ise 30 dereceyi geçmeyecek şekilde monte edilmelidir. Bu açıları elde etmek için plaka tanıma sisteminin uzak mesafelere monte edilmesi gerekebilir. Bu durumda da kameranın görüş mesafesinin ve çözünürlüğünün yeterli olması gerekir. Kamera montajı değerlendirilirken açılar ve kamera görüş mesafeleri kesinlikle iyi hesaplanmalıdır, aksi takdirde alınan görüntüler sistem açısından bir şey ifade etmeyecektir.
5) Kamera Aydınlatması
Plaka tanımlaması yaparken karşılaşılan sorunlardan bahsederken ortam aydınlatmasının önemine de değinmek gerekir. Bir plakanın doğru olarak tanımlanması için, plakanın yeterince aydınlatılarak kamera tarafından görülmesi ve plaka üzerinde bulunan plakaya ait olmayan marka, telefon numarası gibi unsurların elimine edilmesi gerekir. Plaka üzerine düşen ışığın ve plakanın aydınlanma miktarının bağlı olduğu bazı etmenleri sıralayacak olursak, ortam ışığı, ıslak veya pürüzsüz yüzeylerden yansıyan ışıkların plaka üzerine düşmesi, plaka renklerinin yeterince belirgin olmaması gibi etmenler, plakanın aydınlanmasını etkileyebilir. Ayrıca hızlı hareket eden araçların plakalarından kameraya ulaşan görüntülerin yeterli olması için güçlü bir şekilde aydınlatılmaları gerekebilir. Aydınlatmanın yapılamadığı, ışıktan yoksun bölgelerde ise normal aydınlatma araçları dışında kızıl ötesi kameralar kullanılarak bu işlem gerçekleştirilmelidir. Gördüğümüz gibi plaka aydınlatması ortam koşullarına bağlı olan önemli bir unsurdur. Bu yüzden ortam analizinin iyi yapılması ve ortam koşullarına uygun olarak seçilen kameralar ile kurulum sağlanması önemlidir.
6) Araç Hızına Uygunluk ve Frame
Bir plaka tanıma sistemi, plaka tanımasını yapmadan önce takibi yapılacak aracın birden fazla görüntüsünü alır ve işlenmek üzere ara birime ulaştırır. Bildiğimiz gibi hareket eden nesnelerin görüntülerini elde etmek istediğimizde bulanık görüntüler meydana gelir. Bu durumda görüntü üzerinde iyileştirmelerin yapılması gerekir. Görüntü iyileştirmelerinin yapılabilmesi için hareket eden nesnelere ait birden fazla görüntüye ihtiyaç duyulur. Yalnız araç hızla hareket ettiği için kameranın görüntü alma hızının da araç hızına oranla yüksek olması gerekir. Hareket halindeki araçlar için minimum 15fps (saniye başına alınan görüntü) kameraların kullanılması uygundur. Daha yavaş veya durmakta olan araçların plaka tanımalarının yapılması için minimum 5fps özellikli kameralar yeterli performansı sağlayabilmektedir.
7) Kamera Görüş Açısı ve Eş Çalışma Kapasitesi
Almak istediğiniz plaka tanıma sistemini çok şeritli giriş ve çıkışlara sahip noktalarda kullanacaksanız, plaka tanıma sisteminizin görüş açısını ve aynı anda kaç adet plaka tanıması yapabileceğini kontrol etmeniz gerekir. Daha küçük alanlar için üretilen plaka tanıma sistemleri aynı anda birden fazla plaka tanıma gibi özelliklere sahip olmamakla birlikte görüş açıları da dardır. Fiyatları dolayısı ile kullanıcıyı yanıltacak olacak bu sistemler, geniş kontrol noktaları için kullanışlı değildir. Bu sebeple kamera kapasitesi mutlaka kontrol edilmelidir.
8) Hava Koşullarına Dayanıklılık
Teknolojik cihazların hava, nem ve ısı gibi etmenlerden yoğun miktarda etkilendiğini biliyoruz. İyi bir cihaz üretimi yapılırken bu koşullar göz önünde bulundurulur ve en dayanıklı ve güvenli şekilde üretilmeye çalışılır. Plaka tanıma sistemlerinin dış mekanlarda yer aldığını da göz önünde bulundurarak su, toz, yağmur, rüzgar ve kar gibi doğal etkilere maruz kalma ihtimalleri oldukça yüksektir. Bir plaka tanıma sistemi alımı yaparken, bu tip çevresel etmenlere karşı ne kadar dayanıklı oldukları sorgulanmalıdır.
9) Saldırganlara Karşı Koruma
Plaka tanıma sistemleri hırsızlık, kaçakçılık gibi durumlarda kullanılan yüksek güvenlik önlemlerinden biridir. Bu sebepten saldırgan kişiler tarafından ilk etapta ortadan kaldırılmak istenmeleri oldukça normaldir. Plaka tanıma sistemini bu kişilerden ve saldırgan tutumlarından korumak için kameraların yeterince dayanıklı ve saldırılara karşı korumalı malzemelerden üretilmiş olması gerekir. Çok ciddi saldırılara maruz kalmayacağı bilinse dahi, kameranın donanımsal olarak dayanıklı olması her açıdan önemlidir ve dikkat edilmesi gerekir.
10) Sistemin Bakım ve Onarım Gereksinimleri
Zaman içerisinde plaka tanıma sistemleri donanımsal olarak bakıma ve onarıma ihtiyaç duyabilir. Bir önceki maddede belirttiğimiz gibi, dış ortamlardan gelebilecek bozucu ve yıkıcı etmenlerin sebep olduğu arızalar, mümkün ise tamir edilebilmelidir. Bu noktada ürünün satışını yapan firma veya birim teknik servis sağlıyor mu, bu konuda nasıl bir fiyatlandırma yapılmakta, ürüne ait garanti süresi ne kadardır gibi sorular cevaplandırılmalıdır. Ürününüzü almadan önce bu ürünün ileri dönemlerde kalibrasyon ihtiyaçlarının olup olmayacağını sorgulamanızı, arıza durumunda teknik desteği nasıl alabileceğinizi ve hangi sürede bu desteğe ulaşabileceğinize dikkat etmeniz de sizleri faydasına olacaktır. Ayrıca Karel gibi Türkiye’nin her iline yayılmış bir servis ağına sahip olan markaları seçmeniz, bakım ve onarım konusunda oldukça avantajlı olacaktır.
Plaka tanıma sistemleri; güvenlik açısından üretilmiş, oldukça hızlı, güvenilir ve yararlı sistemler olmasına karşın her elektronik sistemde olabilecek aksaklıklara veya dikkat edilmesi gereken noktaları sahiptir. Bu noktaları ve hususları 10 madde ile açıklamaya çalıştık. Yine de bir plaka tanıma sistemi alımı yapacağınız sırada bu 10 madde haricinde firmanızın yapacağı detaylı açıklamaları da göz önünde bulundurmakta fayda var. Daha ayrıntılı bilgi için iletişime geçiniz.
Bu yazıyı okuyanlar, bunları da okudu;
Kartlı Geçişten Güvenlik Sistemlerine Varyap Meridian İletişim Altyapısı
Farkında Olmadan Kullandığımız 10 Teknoloji
Araç Altı Kontrol Sistemi Nasıl Çalışır?
