Gündelik sorunlarımızdan bir tanesi olan ve özellikle de hâlâ mekanik disk kullananları etkileyen disk parçalanmasıdır. Disk parçalanması diskin parçalara ayrılması değil disk üzerindeki dosyaların bölünerek sabit diskin okunabilme hızını düşürmesidir.
Elbette bu sorun sadece mekanik disklerde oluşunca bir mesele haline geliyor. Çünkü mekanik disklerde okuma ve yazma işinden sorumlu bir kafa var ve bu kafa sürekli hareket halinde, diskin veriyi yazdığı yere erişmeye çabalayıp duruyor.
SSD olarak bildiğimiz katı sürücülerde ise diskin her yerine erişmek için harcanan zaman hem çok düşük hem de eşit olduğunda bu sürücülerdeki parçalanmanın herhangi bir etkisi yok. Zaten SSD’lerde birleştirme işlemi yapmak okuma yazma döngüleri oluşturacağı için sadece zarar yazacaktır.
Nasıl oluyor da oluyor?
Yaygın olarak kullanılan kapalı kaynak kodlu işletim sistemi; heyecanlı bir sistem ve dosyaları ilk bulduğu yere yazmasıyla meşhur. Bu şöhretin bedelini de kullanıcılar olarak büyük bekleme süreleriyle ödüyorlar. Aynı zamanda etrafa saçılan büyük dosyaları disk birleştirme araçlarıyla birleştirelim dediğinizde de inanılmaz sürelerde beklemek zorundasınız. Eğer sürüm olarak 7 ve 8’de bu işleri bilgisayar boş kaldığı zaman yapan (SSD kullanıyorsanız bunu anlayıp varsa sadece mekanik disklerde yapan) bir mekanizma da var tabii ama günün sonunda bu hâlâ kanayan bir yara mı derseniz cevap evet olacaktır.
Linux’ta neden olmuyor?
Küçük bir azınlık da olsa Linux masaüstü kullanıcıları bu tür sorunları hiç yaşamıyor. Hatta Linux temelli sunucularda bu tür sorunlar olduğunu da hiç duymuyoruz. Sebebi ise GNU/Linux ekosisteminde kullanılan disk yönetim algoritmaları.
Linux dosyaları ilk bulduğu yere değil diskte uygun gördüğü yere yazıyor. Uygun gördüğünden kasıt, boyutuna göre diskin ferah bir yerine koyuyor ve dosya büyüse bile kendine ait alanda, diğer dosyaların olduğu yerlere gelmeden büyümeye devam ediyor.
Elbette zamanla diskin dolmaya yaklaştığı anlarda artık bu sistem de çalışmamaya başlayacak ve diskteki dosyalarda bölünmeler yaşanacak. Bunun çözümü ise basit: Dosyalarınızı bir yere kopyalayıp ana diskten silin. Ardından da geri yükleyin. Elbette diskini doluyorsa daha büyük bir diske geçmeyi de düşünebilirsiniz ama bu işlem de bir miktar hızınızı artıracaktır. Bu taşıyıp geri yükleme işlemi standart kapalı kaynak işletim sisteminizde de yer yer işe yarayacak bir çözümdür, duruma göre birleştirme işinden daha bile kısa sürebilir.
